คีตกวีลูกทุ่ง ไพบูลย์ บุตรขัน

"การแต่งเพลงด้วยอารมณ์ประการเดียวยังไม่พอ จำต้องใช้ปัญญาเข้าสอดแทรกด้วย"

นามของบรมครูเพลงลูกทุ่ง ไพบูลย์ บุตรขัน อาจจะไม่คุ้นหูนักฟังเพลงลูกทุ่งรุ่นใหม่นัก แต่เชื่อว่าคอเพลงลูกทุ่งยุคนี้ต้องเคยได้ยินได้ฟังเพลงที่เป็นผลงานประพันธ์ของครูไพบูลย์กันมาบ้างโดยไม่รู้ว่าใครแต่ง เนื่องจากบทเพลงของไพบูลย์ บุตรขันนั้น มีนักร้องรุ่นหลัง รุ่นลูกๆ หลานๆ นำกลับมาขับขานใหม่อยู่เสมอ

ชีวิตของไพบูลย์ บุตรขัน เป็นแบบบทของศิลปินที่เคี่ยวกรำหัวใจอยู่ในความเจ็บปวด แล้วบรรลุความรวดร้าวทรมานเป็นผลงานเพลงแสนบรรเจิด ผลงานเพลงสำคัญๆ คุ้นหูมหาชนชาวสยาม (อาจจะ) มากที่สุด ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๐-๒๕๑๕ อาทิ มนต์เมืองเหนือ, น้องนางบ้านนา (สมยศ ทัศนพันธ์), ค่าน้ำนม, กลิ่นโคลนสาบควาย (ชาญ เย็นแข), สวรรค์ชาวนา, หนุ่มสุพรรณฝันเพ้อ (คำรณ สัมบุณณานนท์), โลกนี้คือละคร (ปรีชา บุญยเกียรติ), มนต์รักลูกทุ่ง (ไพรวัลย์ ลูกเพชร), มนต์รักแม่กลอง, บุพเพสันนิวาส (ศรคีรี ศรีประจวบ) ฯลฯ

วัฒน์ วรรลยางกูร นักเขียนหัวใจลูกทุ่ง เรียบเรียงสารคดีชีวิตของไพบูลย์ บุตรขัน ตีพิมพ์ในคอลัมน์ “ตามรอยลูกทุ่ง” สยามรัฐสัปดาหวิจารณ์ ในวาระครบรอบ ๒๕ ปีการเสียชีวิตของคีตกวีลูกทุ่ง และพิมพ์รวมเล่มครั้งแรกโดยแพรวสำนักพิมพ์เมื่อเดือนธันวาคม ๒๕๔๑

ในฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๔ นี้ ผู้เขียนใช้เวลาที่หนังสือขาดหายไปปรับปรุงเนื้อหาอีกครั้ง โดยเสริมข้อมูลนักร้องและบุคคลในวงการลูกทุ่งที่มีชีวิตเชื่อมร้อยผูกโยงกับไพบูลย์ บุตรขัน และข้อมูลใหม่ๆ ที่พบในรอบกว่าสิบปีนับจากการพิมพ์ครั้งแรก รวมทั้งเปลี่ยนภาพประกอบ ภาพปกเทป ซีดี แผ่นเสียง และภาพถ่ายเก่าๆ ของไพบูลย์ บุตรขัน จึงอาจกล่าวได้ว่านี่คือฉบับพิมพ์ที่สมบูรณ์ที่สุด